Dolegliwości trzustki

Trzustka sprawuje ważne funkcje w organizmie: jest odpowiedzialna za wydzielanie hormonów i enzymów trawiennych. Nie jest łatwo zauważyć, że dzieje się z nią coś niepokojącego. Jakie są objawy chorób trzustki?

Kiedy trzustka ma problem
Trzustka jest położona w lewej górnej części jamy brzusznej. Produkuje insulinę i glukagon oraz enzymy trzustkowe, które trawią tłuszcze, białka i cukry. Trzustka rzadko daje wyraźne objawy choroby. Narząd pracuje nawet mimo uszkodzenia. Jeśli zaczyna boleć, może to oznaczać, że jej stan jest już poważny. Mimo to chorobę trzustki można rozpoznać po innych, mniej charakterystycznych objawach.

Zapalenie trzustki
Wyróżniamy ostre i przewlekłe zapalenie trzustki. Przy ostrym stanie pojawia się silny ból w nadbrzuszu (może przypominać uczucie zaciskającej się obręczy), wysoka gorączka, nudności i wymioty, poty i wysokie tętno, tkliwy, wzdęty brzuch. Chory powinien być jak najszybciej przewieziony do szpitala, gdzie podaje się środki przeciwbólowe i antybiotykoterapię, monitorowane są czynności serca i nerek, a czasami wprowadza się żywienie pozajelitowe. W przypadku przewlekłego zapalenia trzustki pojawiają się takie dolegliwości, jak biegunki tłuszczowe, duży spadek masy ciała, zmęczenie, osłabienie, brak apetytu, tępy ból w lewej, górnej części podbrzusza, stany podgorączkowe, świąd skóry, cukrzyca. W leczeniu podaje się enzymy trzustkowe oraz wprowadza się odpowiednią dietę niskotłuszczową.

Rak trzustki
W wielu przypadkach rak trzustki jest wykrywany w stadium zaawansowanym lub z przerzutami, dającym niskie rokowania do wyleczenia. Objawami nowotworu mogą być: silny ból trzustki, powiększona wątroba, wzdęcia i wymioty po posiłkach, utrata apetytu i spadek masy ciała. Nieleczone przewlekłe zapalenie trzustki może również prowadzić do rozwoju raka. Innymi czynnikami sprzyjającymi nowotworowi są: cukrzyca, żółtaczka, otyłość, wysokotłuszczowa dieta, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu. Leczenie obejmuje usunięcie części lub całości trzustki, chemioterapię i radioterapię. Pacjenci bez trzustki są w stanie żyć, lecz muszą przyjmować enzymy trzustkowe, aby prawidłowo funkcjonować.

Profilaktyka trzustki
Zapobieganie dolegliwościom trzustki nie jest trudne. Wystarczy przestrzegać zdrowej niskotłuszczowej diety i wyeliminować używki – papierosy i alkohol (nadużywanie napojów wyskokowych najczęściej prowadzi do zapalenia trzustki). To naprawdę niewiele, a przynosi bardzo dobre rezultaty.

Przy okazji rutynowych badań, warto poprosić lekarza rodzinnego o dodatkowe skierowanie na skontrolowanie poziomu enzymów amylazy (AMI) we krwi i w moczu. Co jakiś czas dobrze jest też zrobić badanie USG jamy brzusznej, które dokładnie zobrazuje stan trzustki.